Aan de basis van Gerda’s werk ligt een diep gevoel van onbehagen. Haar favoriete thema’s zijn verbonden door deze rode draad van ongemak.
Het leven en de dood
De dreiging van de dood is vaak aanwezig in de installaties en schilderijen van Gerda Van Damme. De dood zoals die verschijnt in kinderspel (oorlogje spelen) – door het kind niet aangevoeld als echt of als pijnlijk – is een belangrijke rode draad door haar meest recente werk, b.v. in de nieuwe serie De veroordeelden.
Meisje, rechtopstaand, #1, uit de serie De veroordeelden.
Olie op doek, 140 x 100 cm
Met die dood voor ogen koestert Gerda ook het leven. Maar daarbij kijkt ze vooral naar ons onvermogen om het leven “uit te melken” voor we sterven. Ze kijkt eerder naar wat we niet doen dan naar wat we doen. Een werk (of beter: een serie werken) geïnspireerd op dit thema is De vlooienmarkt van de gemiste kansen. Ze schildert de afbeeldingen die ze zorgvuldig uitzoekt op Facebook Marketplace in een hyperrealistische stijl op houten paneeltjes: amateurfoto’s van nooit gebruikte voorwerpen. Zo brengt ze een ode aan koopwaar die ooit heel aantrekkelijk leek.
Uit de serie De vlooienmarkt van de gemiste kansen.
Olie op hout, 25 x 25 cm.
Foto: tentoonstelling in de kerk van Orp-le-Grand.
Koppig archiveren wat weg is
Gerda kijkt naar het verleden: naar de tijd die voorbijgaat en naar onze individuele en collectieve herinneringen. In documenten, foto’s en objecten zoekt ze naar sporen van verleden, kindertijd, en familiebanden, afstamming. De voorbijgaande tijd is de motor van een verlies dat ze probeert te compenseren door obstinaat in kunstwerken te archiveren wat weg is: met haar project The Way We Were maakt ze een portret van een tijdvak. Ze modelleert het verleden, speelt ermee en geeft het een nieuwe zin door fragmenten van oude foto’s in nieuwe scènes te verwerken.
Full house, uit de serie The way we were.
Olie op doek, 180 x 140 cm.
Ze onderzoekt ook wat overblijft of zal overblijven. In haar met zwarte paraffine gesculpteerde grafzerken (onder de titel “Les ravages du temps”) voorspelt ze de totale verdwijning van de herinnering aan zichzelf.
Les ravages du temps
Zwarte paraffine op metalen bodemplaat, kandelaars
Haar nieuwe reeks “Après” schetst ze een beeld van de wereld na de passage van de mens. Zwarte abstracte vormen verbeelden onze interventie in een organische natuur. De reflecties in het metaal waarop de afbeeldingen afgedrukt zijn laten een levendige natuur zien, maar de zwarte vormen blijven dood en donker.
Blocks, uit de serie Après
Luxachrome print op geborsteld aluminium, 88 x 140 cm.
De niet-waargemaakte belofte
De werken van Gerda gaan ook vaak over de niet-waargemaakte belofte. De belofte die ons als kind gedaan wordt is die van een open toekomst. Als we later terugkijken vragen we ons af hoeveel we gerealiseerd hebben van onze dromen. En hoeveel van de belofte die we in ons droegen als kind heeft de volwassenwording overleefd? Wat is de relatie tussen ons vroegere ik en wie we geworden zijn?
La promesse
Olie op doek, 180 x 140 cm
Gerda over haar schildertechniek:
“In mijn schilderijen heeft mijn obsessie met archivering me tot een ver doorgedrongen vorm van realisme, soms zelfs hyperrealisme geleid. Dit leidt tot een objectiviteit in het beeld, een getrouwe en bijna meedogenloze weergave. Maar door de keuze van afbeeldingen, cadrage, standpunten, ontstaat er een grote emotie.
Ik bereid deze afbeeldingen voor op de computer voor ik ze schilder. Ik maak ensceneringen, vaak gebaseerd op mijn persoonlijke archieven of op nieuwe foto’s. Deze ensceneringen zijn over het algemeen erg verhalend. Ik houd van “story-telling”, soms in de vorm van een geschilderd stripverhaal.
De blik is soms een belangrijk element in mijn schilderijen, hij creëert een link met de toeschouwer, of hij interpelleert net door zijn afwezigheid (blinddoek, gesloten ogen…). Mijn personages staan vaak rechtop, in ware grootte (alsof ze voor de toeschouwer staan), om ze meer gestalte, postuur, grootsheid te geven.
Naast het grootformaat werk ik aan kleine schilderijtjes, meestal op hout. Deze “tableautins” draaien echt om de daad van het archiveren. Ze vertrekken vanuit mijn persoonlijke archieven of archiveren een deel van de wereld rond mij. Soms schilder ik er zelfs archiveringscodes op.
Ik werk vaak in zwart-wit en ik suggereer kleur en licht door met mijn verschillende grijswaarden (altijd in « Payne grijs » – een mengsel van ivoorzwart en ultramarijnblauw). Ik benut vooral de transparantie van de verf, met dunne lagen olieverf die elkaar overlappen, niet met grote, dikke en expressieve gebaren; altijd met een borstel of doek, nooit met een mes. Op die manier wordt de link naar het fotografische document nog versterkt.”
Meer info : www.gerdavandamme.com